Bir kadının adet döngüsü, vücudun genel sağlık durumu hakkında önemli ipuçları verir. Düzensiz adet görme, basit bir hormonal dengesizlikten kaynaklanabileceği gibi, daha ciddi sağlık sorunlarının işareti de olabilir. Bu yüzden, adet düzeninde meydana gelen sapmalar göz ardı edilmemelidir.
İçindekiler
Düzensiz Adet Görme Ne Demek?
Düzensiz adet görme, kadının normal adet döngüsünün düzenli olmaması durumunu ifade eder. Genellikle 21-35 gün arası süren adet döngüsünde belirgin sapmalar yaşandığında bu duruma "düzensiz adet" denir. Normalde bir kadının adet döngüsü, vücutta gerçekleşen hormon salınımları tarafından kontrol edilir. Ancak bu hormonlarda meydana gelen dengesizlikler veya dış etkenler, adet dönemlerinde farklılıklar yaratabilir.
Adet Düzensizliğinin Nedenleri
Adet düzensizliği, kadının normal bir adet düzeninden sapması ve her ay farklı süre aralığıyla adet olması veya uzun bir süre olamamasıdır. Bunun nedeni birçok farklı konudan kaynaklı olabilir. Fiziksel, hormonal veya çevresel faktörlerden kaynaklanabilir.
- Hormonal Dengesizlikler: Adet döngüsünü düzenleyen iki ana hormon östrojen ve progesterondur. Bu hormonlar, yumurtalıklardan salgılanır ve rahim duvarının her ay hazırlanmasına yardımcı olur. Hormonal dengesizlikler bu döngüyü bozabilir.
- Polikistik Over Sendromu (PCOS): Kadınların yumurtalıklarında küçük kistlerin oluşmasına neden olan hormonal bir bozukluktur. Bu durum, yumurtlamayı ve dolayısıyla adet döngüsünü olumsuz etkileyebilir. PCOS’ta östrojen ve progesteron hormonları dengesizdir, bu da düzensiz, seyrek veya hiç adet görmeme ile sonuçlanabilir.
- Stres ve Psikolojik Faktörler: Yoğun stres, beyindeki hipotalamus bölgesini etkileyerek adet döngüsünün düzenlenmesinde önemli rol oynayan hormonları bozabilir. Stres dönemlerinde kortizol hormonu yükselir.
- Aşırı Kilo Alma veya Verme: Vücut ağırlığındaki ani değişiklikler adet düzensizliğine neden olabilir. Aşırı kilo almak ya da ani kilo kaybetmek hormonal dengeyi bozarak adet döngüsünü etkiler.
- Yoğun Egzersiz: Aşırı fiziksel aktivite, özellikle sporcular ve balerinler gibi kadınlarda adet düzensizliği ile sonuçlanabilir.
- Tiroid Bozuklukları: Tiroid bezi, metabolizmayı ve vücut ısısını kontrol eden hormonlar üretir. Tiroid hormonlarındaki dengesizlikler adet döngüsünü de etkileyebilir.
- Doğum Kontrol Yöntemleri: Doğum kontrol hapları, östrojen ve progesteron seviyelerini değiştirerek adet döngüsünü de etkiler.
Bunların dışında rahim veya yumurtalıklardaki hastalıklar, bazı ilaçlar ve tedaviler adet düzensizliğine yol açabilir. Emzirme döneminde ve gebelikte adet görememek normaldir. Daha önce düşük yapmış olmak da adet döngüsünü bozabilir.
Düzensiz Adet Görme Belirtileri
Adet döngüsünde yaşanan sapmalar, adet süresinde değişiklikler ve adet kanamasında anormal durumlar ile kendini belli eder.
- 21 günlük normal kabul edilen adet döngüsünün, 21 günden daha kısa sürmesi bir problem yaratabilir.
- Aynı şekilde 35 günden daha uzun süren adet döngüleri de aylarca adet görememe sorununu yaratabilir.
- 2-7 gün arasında adet kanamasının olması olağandır ancak 7 günden daha uzun sürmesi kadınlarda kansızlığa ve yaşam kalitesinin düşmesine yol açabilir.
- 2 günden daha az adet kanaması da normal değildir.
- Kanamanın şiddeti de önemlidir. Bir saat içerisinden birden fazla ped kullanımı aşırı kanama belirtisidir. Lekelenme şeklinde az gelen kanamalar da bir sorundur.
- Beklenmeyen dönemlerde adet döngüsü dışında lekelenme şeklinde kanamalar, poliplere veya myomlara işaret edebilir.
- Dismenore denilen aşırı ağrılar, şiddetli kasılmalar, kramplar, düzensiz adet döngüsünün bir belirtisi olabilir.
- Adet kanamasının rengi oldukça koyuysa, vücuttaki eski kanın atıldığını gösteriyor olabilir. Sürekli böyle olduğunda bir uzmana başvurulmalıdır.
Düzensiz Adet Görme Tanı ve Tedavisi
Düzensiz adet görme belirtileri ile doktora başvurulduğunda öncelikle semptomlar ve yaşam düzeninden bahsedilir. Hastaya uygun olan tanı yöntemleri uygulanır. Bunlar kan testleri, ultrason görüntülemeleri, pelvik muayene olabilir. Adet düzensizliğinin neden kaynaklandığı kesin teşhis edilebilir veya birkaç seçenek göz önünde bulunarak bir tedavi programı oluşturulabilir. Doğum kontrol hapları, hormon tedavisi, tiroid ilaçları, pcos ilaçları etkili olabilir. Hastanın durumuna göre yaşam tarzı değişiklikleri yani kilo yönetimi ve stres kontrolü istenebilir. Bazı bitkisel tedaviler doktor tarafından önerildiyse uygulanmalıdır. Eğer adet düzensizliği; polip veya myom kaynaklı yaşanıyorsa, cerrahi yöntemlerle bunlar tedavi edilebilir.