Gebelikte endokrin sistem hastalıkları arasında diyabetten sonra en sık görülen hastalıktır. TSH (tiroit stimülan hormon) tarafından regüle edilen T4 ve T3 hormonlar insanlardaki metabolik aktiviteyi ve hemostazı düzenler.

   Gebeliğin ilk 12 haftasında bebekte tiroit bezinin aktif ve tam gelişmemiş olmasından dolayı fetüs annesinden ihtiyacı karşılar. Eğer maternal tiroit fonksiyonunda bir bozukluk varsa bunun bebeğin beyin gelişimine olumsuz etkisi olduğu yönünde bulgular vardır. Bu yüzden ilk trimesterde annenin tiroit hormonlarının normal seviyede olup olmadığı tespit edilmelidir. Aynı şekilde ileri dönemde de sinirlerin gelişimi, göçü ve organizasyonu üzerine de etkisi vardır, gebeliğin her döneminde etkin olarak kontrolleri yapılmalıdır.

   Aynı şekilde gebelikte iyot eksikliğinin de uzun dönemde nörolojik, davranışsal ve öğrenme becerileri üzerine olumsuz etkileri vardır. Ülkemizde normal sofralık tuzlarda iyot takviyesi mevcuttur, bu kısmen gebeleri iyot eksikliğinden korur. Ayrıca son çıkan folik asit preparatlarında da takviye iyota yer verilmeye başlanmıştır.

   Genellikle ilk prenatal kontrolde TSH taraması yapılır, eğer bir sorun çıkarsa serbest T4 değerine de bakılır. Gebelikte serum TSH için alt üst değerler:

• 1.Trimester için 0,1-2,5 mu/l
• 2. Trimester için 0,2-3,0 mu/l
• 3. Trimester için 0,3-3,0 mu/ l kabul edilir.

   Tsh yüksek ise hipotiroidi,Tsh düşük ise hipertiroidi denir, beraberinde serbest T4 e bakılarak sub klinik veya klinik olup olmadıkları anlaşılır.

 

 

Hipotiroidi: (%1-2) Yetersiz tiroit hormonu üretimi olur ,klinik hipotiroidinin kötü gebelik sonuçlarıyla ilişkisi biliniyor, bu yüzden tanı konulduğunda hemen tedaviye başlanması gerekir. Sub klinik hipotiroidi klinik hipotiroididen daha sıklıkla görülür. Hipotiroidinin en sık nedeni otoimmün tiroidittir.( hashimato tiroiditi).

   Tedavide tiroksin hormonu kullanılır ve dört haftada bir Tsh kontrol edilerek doz düzenlemesi yapılır. (Sabahları aç karnına kullanılır).

Hipertiroidi: (%0,1-0,2): Tiroit bezinin fazla miktarda hormn üretmesine hipertiroidi denir. Bu en çok Graves hastalığı sonucunda oluşur. Bu da gebede düşük, hipertansiyon, erken doğum, aritmeye neden olur, bu nedenle klinik hipertroidi tanısı konulduğunda propiltiourasil (ptu) ile tedaviye başlanır ve gebenin hafif hipertiroidide tutulması hedeflenir.

   Subklinik hipertiroidide,genellikle ilacın yan etkisi de göz önüne alındığında tedavi önerilmemektedir. Göz önüne alınması gereken bir durumda hcg ye bağlı gelişen hipertiroididir, özellikle ilk trimesterde karşımıza çıkar ve genellikle geçicidir, çoğunlukla tedaviye gerek kalmaz.

   Otoimmün olup da gebeliğin başında ötroidi olanlarda ilerleyen gebelik dönemlerinde 4-6 haftada bir tsh monitorize edilmelidir.

   Doğumdan önce hipotiroid olan kadınların kullandığı ilaç dozu,doğumdan sonra eski kullandığı dozlarda tekrar getirilmelidir.