Gestasyonel trofoblastik hastalıklar trofoblastların anormal gelişimine bağlı bir grup hastalıktır ve bunlardan en sık görüneni komplet mol hidatiform (%75) dur, diğerleri parsiyel mol , invaziv mol, koryokarsinoma,plasental site trofoblastik tümör ve epiteloid trofobalstik tümördür.
Komplet mol hidatiform genetik nedenlidir ve boş ovumu babanın spermi döller ve bu fertilizasyonu takiben çoğalmaya başlar (%90,46XX), %10 nedeni de yine boş ovumu iki tane sperm fertilize eder bu da kromozom olarak 46XY veya 46XX olabilir.
Hastada hızla büyüyen uterus, batında hassasiyet, aşırı bulantı-kusma, kanama ve teka-lutein kistleri şeklinde kendini gösterir.
Burada bhcg değeri yüksektir ve yükselmesi de hızlıdır, daha önce mol gebeliği geçirenler de risk on kat fazladır, bu gebelerin hemen gebeliğin başlangıcında ultrason kontrollerini yaptırmaları önemlidir.
Ultrasonda görüntüsü tipiktir , kavitede İsviçre peyniri denilen görüntüyü verir ( hiperekoik heterojen doku). Dopplerde kanlanma artmıştır ve düşük dirençlidir, ayrıca teka lutein kistleri de %50 hastada görülür.
Tedavide; Vakumla aspirasyon çoğunlukla küratiftir, uterus yumuşak olduğundan perforasyon açısından ayrıca evakuasyondan sonra da kanama ihtimali olduğundan çok dikkatli yaklaşılmalıdır. Takipte 3 hafta üst üste negatif bhcg gelene kadar haftalık, daha sonra da 6 ay boyunca aylık bhcg takip edilmelidir. Bu süre içerisinde kesinlikle hamile kalınmamalıdır ve bunun için en çok kullanılan yöntem de oral kontraseptif olmalıdır.(2. defa da mol hidatiform olma riski). Komplet mol hidatiformların %10-15 i invaziv mola ve %5-8 ide koryokarsinomaya gelişebilir. Bazen myometriyal invazasyon açısından MR gerekebilir.
İnvaziv mol: Bu genellikle mol hidatiform tahliyesi sonucu oluşur nadiren de normal doğum ve düşüklerden sonra olabilir. Burada myometriumu penetre eden ve hatta uterin duvarı penetre eden molar gebelik söz konusudur, patolojik görüntüsü koryokarsinomdan farklıdır. Ultrasonda kmh tedavisi sonrası myometrial invazyon varlığı görülür, ayrıca bhcg takiplerine bakılarak tanı konur.
Tanısı;
- KMH evakuasyon sonrası iki hafta içinde bhcg seviyesi 1-7-14. günlerde >%10 , 3 değer
- 3 hafta içinde (1-7-14-21) bhcg seviyesinde dört değerde plato (%10)
- Molar gebelik tahliyesinden sonra hala 6. ayda da bhcg seviyesinin persiste etmesi.
Tedavide; Prognoz mükemmeldir, tek veya kombine kemoterapi uygulanır.(Ana ilaç metotrexate dır)
Koryokarsinom: Trofoblastik dokunun anormal proliferasyonu sonucu oluşan malign tümördür. Çoğu KMH sonrası oluşur (%70) ama abortus, ektopik gebelik ve normal gebelik sonrasında da olabilir.(Çoğu bir yıl içinde). Bunlarda diğer GTN lerden farklı olarak koryonik villus yoktur. Koryokarsinomda ultrasondaki bulgular değişkendir, bazen hiçbir şey görülmez bazen de myometriumu ve daha ilerisini de invaze eden heterojen kitle olarak görülür. Bunlarda da teka lutein kistleri görülür. (Artmış bhcg seviyelerine sekonder)
Sıklıkla metastaz mevcuttur (Akciğer, beyin, karaciğer). Hastada bazen tanı metastaslara bağlı semptomlar nedeniyle konabilir, tedavide metotrexate başta olmak üzere tekli veya çoklu ajan kemoterapi uygulanır ve remisyon oranı oldukça yüksektir. Bazen tedaviye yanıtsız tümörlerde veya akut kanamalı durumlarda histerektomi gerekebilir.
