Smear testi rahim ağzı lezyonlarını tespit etmek için yapılan bir tarama testidir. Bu testte rahim ağzı ( serviks) kanseri öncü lezyonları ve kanser belirtileri taranır. Artık smear ile beraber cotest denilen hem smear hem de HPV taraması birlikte yapılan testler mevcuttur.
Eskiden daha sık olan serviks kanseri bu taramalar sayesinde azalmaya başlamıştır . Serviks kanseri (rahim ağzı) genellikle belli aşamalardan geçerek ve kanser öncü lezyonlarından daha sonra kansere dönüşür, smeardaki amaç bu aşamalardan herhangi birinde (ideal olarak da en başında) bu lezyonu yakalamaktır. Rahim ağzından ve vajinadan alınan bu sürüntüde dökülen hücrelerin mikroskopik muayenesi yapılır ve patolojik hücre mi veya normal görülen hücre mi olduğu tespit edilir.
Bu hücre değişikliği ve kansere gitme ihtimaline yol açan neden artık biliniyor. Bunun nedeni çok büyük oranda HPV virüsüdür, bundan dolayı taramada ideal olarak, smear ve HPVnin birlikte bakılmasıdır.
Smearde önceden tespit edilen patolojik lezyonlar çok büyük bir ameliyata gerek kalmadan başarılı bir şekilde tedavi edilmektedir bu bakımdan smear önemlidir. Çıkan sonuca göre kolposkopi veya daha ileri aşama incelemelere geçilebilir.
Smear almadan önce bazı şeylere dikkat edilmelidir; Akşam fitil kullanmamak ,vajinayı yıkamamak ve ilişkiye girmemek gerekir.
Smear bulguları;
- Normal hücreler
- Ascus
- Asc-h
- Agc
- Lsıl
- Hsıl
Smear sonuçları patolojik uzmanı tarafından değerlendirilir, displasik hücreler tespit edilir.
ASCUS (Atypical squamous cells of unknown signifance): Bu sonuç patoloji uzmanının kanser öncüsü lezyonlardan kuşku duyması ama emin olamaması durumudur. Bu sonuç mevcutsa HPV testi, kolposkopi veya birkaç ay sonra smear tekrarı yapılabilir, çoğunlukla HPV enfeksiyonunu gösterir.
LSIL ( Low grade squamous ıntraepitelial lezyon): Bazı hücrelerde displastik görüntüler mevcut olup bunlar %90 ın üzerinde tekrar düzelmeye meyillidir fakat %10 kadarı Hsıl denilen hastalık evresine ilerleyebilir.
HSIL ( High grade squamous intraepitelial lezyon): Bu hücrelerde Lsıl a göre daha ciddi değişiklikler olduğunu gösterir. Smear sonuçları patolojik uzmanı tarafından değerlendirilir, displasik hücreler tespit edilir.
ASC-H: Rahim ağzı hücre değişikliğinin Hsıl olabileceği anlamına gelir.
AGC (Atypical glandüler cells): Glandüler hücreler rahim ağzının iç kısmını örten hücrelerdir, Agc bu hücrelerdeki atipik değişiklikleri gösterir.
Rahim ağzı kanserleri glandüler hücrelerle skuamöz hücrelerin birleşim yeri olan bölgeden gelişirler, HPV virüsü buradaki doğal etkileşimi bozarak önce, kanser öncesi hücre değişikliklerine sonra da kansere doğru evrilmeye neden olabilir, şunu bilmek gerekir ki bu değişikliklerin çoğu eski haline gelerek düzelirler. (Hsıl ve Asc-h hariç).
Hücre değişikliklerinin rahim ağzı kanser öncülümü veya kanserimi olduğunu anlayabilmek için asıl olan bu bölgeden biyopsi almaktır. Biyopsi sonucu karşımıza normal, Cin1,Cin2, Cin3 veya kanser olarak gelebilir.
CİN 1: Bu düşük derecede hücre değişikliklerini bildirir ve genellikle tedaviye gerek kalmaksızın düzelir.
CİN 2: Orta seviye değişiklikler için kullanılan terimdir.
CİN3: Yüksek dereceli değişiklikler için kullanılır, Cin2 ve Cin3 ün kansere dönme ihtimali göz ardı edilmeyecek kadar fazla olduğundan yakın takibi gerekir (Bunlar kanser öncüsü lezyonlardır).
Tüm bu hücre değişiklikleri ve CİN bulguları, HPV olup olmadığı ve hangi HPV tipi olduğuna göre değişen algoritmalar ile takip ve tedavisi planlanır.